Anarşizm: Sıkça Sorulan Sorular |7| Bölüm A.1.3 Neden Anarşizm Özgürlükçü Sosyalizm (Liberter Sosyalizm) Olarak Da Adlandırılır?

 ''Anarşizm'' tanımının negatif doğasını gören birçok anarşist, fikirlerinin doğası gereği olumlu ve yapıcı yönünü vurgulamak için başka terimler kullandı. En yaygın kullanılan terimler ''özgür sosyalizm'', ''özgür komünizm'', ''liberter sosyalizm'' ve ''liberter komünizm''dir. Anarşistler için liberter sosyalizm, liberter komünizm ve anarşizm fiilen birbirinin yerine kullanılabilir. Vanzetti'nin dediği gibi: ''En nihayetinde sosyal demokratların, komünistlerin ve IWW'nun hepsinin sosyalist olduğu gibi bizler de sosyalistiz. Aramızdaki fark, en temel olanlarından birisi, onların otoriter bizlerin ise özgürlükçü olması; onlar bir devlete ve kendi tasarladıkları hükümet sistemine güvenirler, bizlerse hiçbir hükümeti veya devleti kabul etmiyoruz.'' ( Nicola Sacco and Bartolomeo Vanzetti, The Letters of Sacco and Vanzetti, sy.274) 

 Ama bu doğru mu? American Heritage Dictionary'deki tanımları göz önünde bulundurarak şunları buluyoruz:

 Liberteryen (Özgürlükçü): Hareket ve düşünce özgürlüğüne inanan; özgür iradeye inanan kimse.

 Sosyalizm: Üreticilerin hem siyasi güce hem de malları üretme ve dağıtma araçlarına sahip olduğu bir toplumsal sistem.

 Sadece bu iki tanımı alıp bunları birleştirmek bize sonucu verir:

 Liberter Sosyalizm: Üreticilerin hem siyasi güce hem de mal üretme ve dağıtma araçlarına sahip olduğu, eylem ve düşünce özgürlüğüne ve özgür iradeye inanan bir toplumsal sistem.

 (Bununla birlikte, sözlüklerin siyasi bilgi eksikliği konusundaki genel tavrımızın hala geçerli olduğunu eklemeliyiz. Bu tanımları yalnızca ''liberteryenin'' serbest piyasa kapitalizmini veya ''sosyalizmin'' devlet mülkiyetini ima etmediğini göstermek için kullanıyoruz. Açıkçası diğer sözlükler özellikle sosyalizm için farklı tanımlara sahip olacaktır. Sözlük tanımlarını tartışmak isteyenler bu bitmeyen ve politik olarak faydasız hobinin peşinden gitmekte özgürler ama biz bunu yapmayacağız).

 Buna rağmen, ABD'de Liberteryen Parti'nin kurulması nedeniyle artık birçok kişi ''liberter sosyalizm'' fikrini bir çelişki olarak görüyor. Aslında, birçok "liberteryen", anarşistlerin,"sosyalist" fikirleri daha "kabul edilebilir" hale getirmek için "sosyalizm"in "anti-liberteryen" fikirlerini (Liberteryenlerin anladığı şekliyle) liberteryen ideolojiyle ilişkilendirmeye çalıştıklarını düşünür - başka bir deyişle , onlara göre sosyalistler, bu fikrin haklı sahiplerinden ''liberteryen'' etiketini çalmaya çalışmaktadır. 

 Bu gerçeklerden son derece uzak bir yanılgı. Anarşistler, 1850'lerden beri kendilerini ve fikirlerini tanımlamak için "liberteryen" terimini kullanıyorlar. Anarşist tarihçi Max Nettlau'ya göre, devrimci anarşist Joseph Dejacque, 1858 ve 1861 yılları arasında New York'ta Le Libertaire, Journal du Mouvement Social'ı yayımlamışken, ''liberter komünizm'' teriminin kullanımı Kasım 1880'de Fransa'da  düzenlenen bir anarşist kongresine denk gelmektedir. (Max Nettlau, Anarşizmin Kısa Tarihi, sy. 75 ve sy. 145) Anarşistler tarafından ''liberteryen" teriminin kullanımı, 1890'lardan itibaren, Fransa'da anti-anarşist yasaları aşmak ve "anarşi" kelimesinin halk zihnindeki olumsuz çağrışımlarından kaçınmak amacıyla kullanılmasından sonra daha popüler hale geldi ( Örneğin Sebastien Faure ve Louise Michel, 1895'te Fransa'da Le Libertaire - The Libertarian - gazetesini yayınladılar). O zamandan beri bu terim, özellikle Amerika dışında, her zaman anarşist fikirler ve hareketlerle ilişkilendirilmiştir. Daha yakın bir örnek verecek olursak, ABD'de anarşistler 1954 yılının Temmuz ayında, anarko-sendikalist ilkelere sadık olan ve 1965'e kadar süren ''Liberteryen Lig''i örgütlediler. ABD merkezli ''Liberteryen'' Parti ise ilk kez 1970'lerin başından beri, anarşistlerin siyasi fikirlerini tanımlamak için bu terimi ilk kez kullanmalarından ve ''liberter komünizm'' ifadesinin ilk kez kabul edilmesinden 90 yıl sonra var olmuştur. Dolayısıyla bu terimi çalan anarşistler değil mevzu bahis siyasi partidir. Yazının ilerleyen kısımlarında, Bölüm B'de, Liberteryen Parti tarafından arzulandığı şekliyle ''liberteryen'' kapitalizm fikrinin neden bir çelişki olduğunu tartışacağız.

 Kısım I'da da açıklayacağımız gibi, yalnızca liberter sosyalist bir sistem bireysel özgürlüğü azami seviyeye getirebilir. Devlet mülkiyeti -genelde "sosyalizm" olarak adlandırılan şeyin- anarşistler için kesinlikle sosyalizm olmadığını söylemeye gerek yok. Bölüm H'de detaylıca aktaracağımız gibi devlet ''sosyalizmi'' aslında hiçbir sosyalist özelliği bulunmayan bir kapitalizm biçimidir. Rudolf Rocker'ın belirttiği gibi, anarşistler için sosyalizm ''tok bir karınla ilgili basit bir sorun değil, kişilik duygusunu ve bireyin özgür inisiyatifini içermesi gereken bir kültür sorunudur; özgürlük olmadan, yalnızca tüm bireysel düşünce ve duyguları hayali bir kolektif çıkara feda edecek kasvetli bir devlet kapitalizmine yol açacaktır.'' ( Colin Ward tarafından alıntılandı; Introduction, Rudolf Rocker, The London Years, sy. 1) 

 ''Liberteryen'' kelimesinin anarşist soyağacı göz önüne alındığında, çok az anarşist, onun fikirlerimizle pek az ortak noktası olan bir ideoloji tarafından çalındığını görmekten mutludur. Birleşik Devletler'de, Murray Bookchin'in belirttiği gibi, "liberteryen'' teriminin kendisi, kuşkusuz, bir sorunu, özellikle de, anti-otoriter bir ideolojinin, ''saf kapitalizm'' ve ''serbest ticaret'' için başıboş bir hareketle aldatıcı bir şekilde özdeşleştirilmesi sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bu hareket hiçbir zaman kelimeyi yaratmadı: onu on dokuzuncu yüzyılın anarşist hareketinden alarak kendine mal etti. Bu durum, özgürlüğü girişimcilik ve karla özdeşleştiren bireysel egoistler için değil, bir bütün olarak tahakküm altındaki insanlar adına konuşmaya çalışan otorite karşıtları tarafından kurtarılmalıdır. Bu nedenle Amerika'daki anarşistler, serbest piyasa hakkı denilen şey tarafından "doğası bozulmuş bir geleneği pratikte restore etmelidir". ( The Modern Crisis, sy. 154, 155) Ve bunu yaparken, fikirlerimizi liberter sosyalizm olarak adlandırmaya devam edeceğiz.

 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Çeviri | CrimethInc. - Siyasetin Bok Gibi Sıkıcı

Kitap İncelemeleri 2 | Raoul Vaneigem - Gençler İçin Hayat Bilgisi El Kitabı

Anarşizm: Sıkça Sorulan Sorular |8| Bölüm A.1.4 Anarşistler Sosyalist Midir?